ความลับที่คุณคาดไม่ถึง
แม่น้ำโขงมีขนาดใหญ่โตมโหฬาร มีเนื้อที่กว้างขวาง
เป็นแม่น้ำนาๆชาติผ่านถึงหกประเทศ ที่ราบลุ่มสองฝั่งแม่น้ำ
โขงมีอาณาเขต 810,000 ตารางกิโลเมตร แม่น้ำโขงไหลมา
เป็นระยะทางยาวไกล 4,909 กิโลเมตร ไปออกที่ปากน้ำบริเวณ
เวียดนามตอนใต้ กระแสน้ำนำตะกอนตั้งแต่ทิเบตไปจนออก
ทะเล พัดพาข้ามอ่าวไทยเอาตะกอนไปตนอีกฟากหนึ่งกลาย
เป็นสันเขื่อนกั้นทำให้เกิดเป็น ทะเลสาบสงขลา ขึ้นมาอย่าง
น่าพิศวง
แม่น้ำโขงกว่าจะมีขื่อเรียกว่า แม่โขง ตลอดสาย
จริงๆอย่างที่เรารู้จักกันในปัจจุบันและสากล ก็พัฒนามา
ยาวนาน ก็คือในเขตที่เรียกว่าไทและลาวก็เคยมีชื่อดั่งเดิม
ว่า น้ำของ เพราะฉะนั้นอำเภอเชียงของน่าจะเป็นชื่อที่เก่าแก่
ที่สุดจึงกลายเป็นโขง ไม่มีการทราบแน่ชัดว่า ของ หรือโขง มี
ต้นกำเนิดมาจากไหน หากเชื่อในวัฒนธรรมราษฎร์ ก็อาจ
ตีความว่ามาจากสัตว์เลื้อยคลานที่น่าสะพรึงกลัว คือ เข้ หรือ
ของ ถ้าเชื่อในวัฒนธรรมหลวง ก็อาจตีความลากเข้าวัดกลาย
เป็นว่าเพี้ยนมาจาก คงคา แม่น้ำอันศักดิ์สิทธิ์
การพัฒนาลุ่มน้ำโขง โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างเขื่อน สร้างความพังพินาศให้แก่คนชนบทที่อาศัยพึ่งพิงอยู่กับธรรมชาติ สร้างความเสียหายให้แก่ระบบนิเวศและความหลากหลายทางธรรมชาติ คนในชนบทจนลง พึ่งตนเองไม่ได้ พืชพันธ์ธัญญาหารสูญหายไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งพันธุ์ปลาและสัตว์น้ำ การสร้างเขื่อนต้องมีการระเบิดเกาะแก่งเพื่อเปิดการเดินเรือนั้นคือความหายนะ การทำลายและข่มขืนชำเราแม่น้ำโขงและธรรมชาติแห่งยุคโลกาภิวัฒน์ ดังนั้นชาวบ้านสองคอนจึงมีการจัดประเพณีตักปลา มุ่งรักษาภูมิปัญญาชาวบ้าน อีกทั้งยังเป็นวิถีการต่อต้านการสร้างเขื่อนบ้านกุ่ม โดยการใช้วิถีชีวิตคนริมโขง เพื่อต้องการที่จะรักษาหาดสลึงและสามพันโบกแหล่องท่องเที่ยวอันสวยงามในสายน้ำโขงให้คงอยู่ โดยชาวบ้านสองคอนจะใช้ช้อนตักปลา ที่ทำจากไม้ไผ่และตาข่ายเป็นเครื่องมือหาปลาที่ไม่ต้องใช้เหยื่อล่อ คนหาปลาที่ใช้ช้อนตักปลาต้องรู้ว่าร่องน้ำตรงผาหินจุดไหนเป็นเส้นทางว่ายอพยพของปลา ซึ่งปลาจะว่ายตามริมฝั่งเพื่อเลี่ยงความแรงของกระแสน้ำและต้องพยายามว่ายให้ตัวพ้นผิวน้ำ ชาวบ้านเรียกจุดนี้ว่า ลวงตักปลา โดยลวงแต่ละลวงจะมีเจ้าของถือกรรมสิทธิ์การใช้ประโยชน์ หากเจ้าของเสียชีวิตหรือเลิกหาปลากรรมสิทธ์ก็จะตกทอดเป็นของลูกหลานซึ่งมันเป็นวิถีชีวิตที่อยู่คู่กับคนสองคอนมาอย่างยาวนาน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น